کارشناس رسمی دادگستری رشته وسائط نقلیه هوایی
شرکتهای حمل و نقل هوایی، نیروهای انتظامی، ارتش و حتی افراد حقیقی سالانه اقدام به خرید و فروش هواپیماهای زیادی میکنند. تجهیز سیستمهای هوایی از اهداف همه نهادهای مذکورهستند. معمولا تکنولوژی ساخت هواپیما هر دهه از هواپیماها و بالگردهای جدیدی رونمایی میکند که هم الزام و هم اشتیاق زیادی برای خرید به وجود میآید.
اما یک مسئله بسیاری اساسی در خرید و فروشها وجود دارد. موضوع اول کارشناسی و عقد قرارداد برای خرید و فروش است و دیگری ارزیابی نیازها برای خرید. کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی به بررسی چنین مواردی در این حوزه میپردازد.
حداقل چهار نوع خرید هواپیما و بالگرد را میتوان متصور شد. اول این که دولت و یا یک شرکت خصوصی اقدام به عقد قرارداد با شرکتهای بزرگ هواپیماسازی مانند ایرباس و بوئینگ میکنند. نوع دوم خرید تجهیزات هوایی نظامی است. عمده خریدها در این حوزه از کشورهای روسیه، چین و آمریکا و حتی آلمان صورت میگیرد. نوع سوم خرید و یا جابجایی هواپیما و هلوکپتر بین شرکتهاست. مثلا یک شرکت هوایی در ایران هواپیمای خود را با شرکت دیگری معاوضه میکند. نوع چهارم خرید هواپیماای شخصی است. هم از لحاظ قانونی و هم از لحاظ زیر ساختی امکاناتی فراهم شده است تا انواع هواپیماهای شخصی و تفریحی خرید و فروش شوند.
کارشناس دادگستری وسائط نقلیه هوایی به اظهار نظر کارشناسانه در خصوص موضوعات فوق میپردازد. کارشناس برای ارزیابی خود نیاز دارد تا با انواع هواپیما مسافربری، جنگی و شخصی آشنا باشد و قابلیتهای هر کدام را به خوبی بداند. چرا که هنگام عقد قرارداد خرید و فروش به نیاز هر شرکت و تکنولوژی بهرهمندی از بالگرد و هواپیما توجه خاصی میشود.
انواع هواپیماهای مسافربری در ایران؛ ایرباس a310، بوئینگ 737، ایرباس a320، بوئینگ 747، فوکر 100، ایرباس 727 هستند. عمده تفاوت این هواپیماها در شکل ظاهری و نوع موتور، ظرفیت و کوتاه و بلند برد بودن آنهاست. برای مثال بوئینگ 737 دو موتوره و بوئینگ 747 چهار موتوره هستند و از لحاظ ظرفیتی و نوع برد تفاوتهای مهمی با یکدیگر دارند.
البته وسایل نقلیه با سرعت بسیار عجیبی در حال پیشرفت هستند. برای مثال هایپر لوپ ها قطعا تحول بزرگی در حوزه حمل و نقل ایجاد خواهند کرد و ممکن است در آینده نزدیک جایگزین بسیاری از هواپیماها شوند. سرعت هایلوپها حدود 1200 کیلومتر بر ساعت است.
انواع هواپیماهای جنگی هم عبارتنداند از؛ جنگنده F/A بوئینگ، جنگنده Dassulat rafale، انواع جنگندههای f14، f18 و مدلها پیشرفته و جدیدتر آن. همچنین انواع جنگندههای ایرانی عبارت اند از میراژ، سوخو، کوثر، آنتونوف و غیره.
در حال حاضر مدلهای زیادی از هواپیماهای شخصی نیز در کشور وجود دارند که آمارها بیش از 400 مورد هواپیما و جت شخصی را گزارش کردهاند. در یادداشت دیگری در خصوص شرایط پروازی و قیمت این هواپیماها مطالبی را طرح کردهایم.
بنابراین کارشناس رسمی وسائط نقلیه هوایی در اظهار نظر برای خرید و فروش ابتدا قابلیتها و ظرفیتهای هواپیماها را در نظر میگیرد. اما ممکن است در جریان خرید و فروش مشکلاتی ایجاد شود. عدم پایبندی به قراردادها یکی از مهمترین نکات است. در این موارد معمولا اختلافات در دادگاههای بین المللی و طبق حقوق بین الملل بررسی میشوند به همین دلیل هم کارشناسان این حوزه به بررسی امکان دادرسی در این خصوص میپردازند و یا رایزنیها بین شرکتها و حتی بین دولتها شکل میگیرد.
اختلاف دیگر در خرید و فروش هواپیما و جت شخصی صورت میگیرد. در بازارهای داخلی هم هواپیماهای شخصی خرید و فروش میشوند. بعضی از شرکتها و یا افراد اقدام به خرید فروش میکنند. از آن جا که هم بررسی هواپیما و هم قیمت گذاری آن امری تخصصی است بهتر است خرید و فروش با حضور کارشناسان صورت گیرد اما اگر این اتفاق نیافتد معمولا شاهد بروز اختلاف میشویم که در این موراد کارشناس وسائط نقلیه هوایی به بررسی قرارداد و هواپیما و یا بالگرد مورد معامله میپردازد و در خصوص کارآیی، سلامت و قیمت آن اظهار نظر میکند.
اما در موراد مهمی چون مزایده شرکتهای هوایی و یا هواپیماها هم نیاز مبرمی به کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی وجود دارد. بسیاری از هواپیماییها مانند شرکت هواپیمایی کارون اقدام به واگذاری از طریق مزایده میکنند. تعیین قیمت و ارزش واقعی هواپیمایی مستقیما به تعداد و نوع و کیفیت هواپیماها بستگی دارد. در مورادی یک شرکت برای مثال بیست هواپیما در اختیار دارد که امکان تعیین قیمت آنها بر اساس قیمتهای جهانی وجود دارد اما نقص فنی و کمبود تجهیزات و یا زمینگیر بودن این هواپیماها باعث کاهش ارزش و کارآیی آنها میشود به همین دلیل هم ممکن است قیمتهای اعلام شده بدون در نظر گرفتن این موارد باشد و زمینه اختلاف را فراهم کند.
به طور کلی چه در موراد خرید و فروش و عقد قرارداد هواپیماهای نو، دست دوم و یا جابجایی و معاوضه و چه خرید بالگرد و جتهای شخصی و نظامی و چه مزایدههای مختلف در حوزه حمل و نقل هوایی کارشناس وسائط نقلیه هوایی صاحب نظر است و در صورت بروز اختلاف در جریان مزایده و یا پس از خرید و فروش و یا قرارداد خرید هواپیمای شخصی میتوان به کارشناسان ما رجوع کرد.
نظر کارشناس رسمی دادگستری رشته وسائط نقلیه هوایی در مورد استانداردهای فرودگاهی
امروزه یکی از دغدغههای اصلی بسیاری از کشورهای دنیا ایجاد یک چرخه سریع برای داشتن یک سیستم حمل و نقل هوایی پرسرعت و ایمن است. چرخه حمل و نقل هوایی سه عنصر دارد که هواپیما، فرودگاه و مسافر هستند. در بین این سه عنصر، فرودگاه میتواند یک نقش محوری را ایفا کند. فرودگاههای کشور عزیز ما به صورت مرتب مورد بازدید و بازرسی قرار میگیرد و هدف از این بازرسیها، بهبود مستمر است.
به عقیده کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی، فرودگاهها باید به گونهای عمل کنند که تحت هر شرایط تابع استانداردهای فرودگاهی باشند. این استانداردها هم در زمینه تعامل با مشتریان و هم در زمینه طراحی و ایمنی فرودگاه وجود دارد که خیلی از این استانداردها به صورت بین المللی اجرا و پیاده سازی میشود.
کارشناس رسمی وسائط نقلیه هوایی بر این باور است که استانداردهای فرودگاهی در بخشهای مختلفی باید استقرار یابد که در زیر به چند مورد از این بخشها اشاره میشود:
اولین مورد مربوط به استانداردهای طراحی است. هر فرودگاه با توجه به موقعیت مکانی و شرایط جغرافیایی که در آن قرار گرفته است و همچنین فضای اطراف و حریم زمینی و هوایی آن باید تابع یک سری از الزامات و استانداردها باشد. به عنوان مثال، شرایط آب و هوایی روی طول باند فرودگاه، شیب باند آن، ارتفاع فرودگاه و همچنین سطح باند پرواز تأثیر دارد.
نظر کارشناس دادگستری وسائط نقلیه هوایی این است که وقتی درجه حرارت محیط فرودگاه بالا باشد، نیاز است که طول باند پرواز بیشتر شود؛ چون که وقتی درجه هوا بالا میرود، چگالی هوا کمتر میشودو در نتیجه آن فشار هوای خروجی از موتور نیز کاهش مییابد. در این شرایط به ازای افزایش هر درجه بیشتر از دمای 59 تا 90 درجه فارنهایت، طول باند حدود 42 الی 65 درصد تغییر میکند.
دسته دوم استانداردها مربوط به تعامل با مسافران است. فرودگاه محلی است که باید خدمات به بهترین شکل ممکن و مطابق با استانداردهای بین المللی در اختیار مسافران قرار گیرند. مسافران از این حق برخورداند که از بهترین امکانات ممکن استفاده نمایند. مسافران به دو دسته تقسیم میشوند:
یک دسته از مسافران با اهداف شغلی سفر میکنند و معمولا به خاطر تجربه بیشتری که از سفرهای هوایی دارند، میتوانند بهترین استفاده ممکن را از فرودگاه ببرند ولی دسته دیگر، که هدف آنها از سفر هوایی، تفریح و سیاحت است، آشنایی کمتری با این مسائل دارند. از دیدگاه کارشناس وسائط نقلیه هوایی، مسافرانی که با استفاده از هواپیما سفر میکنند، از حقوق زیر برخوردار هستند:
معرفی مشخصات ، صلاحیتهای
کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی
کارشناس رسمی دادگستری سیستم های آلات دقیق هواپیما
کارشناس ارزیابی تجهیزات و متعلقات هواپیما
بررسی سوانح هوایی هواشناسی و سیستم های آلات دقیق هواپیما
ارزیابی و تعیین خسارت انواع هواپیما و بالگرد و تجهیزات زمینی مربوط
کارشناسی و رسیدگی به قراردادهای مربوط به خرید و اجاره و تعمیر و نگهداری هواپیما
رسیدگی و ارزیابی دانش فنی و تکنولوژی تولید وسایل پرنده هوائی و فضائی
تشخیص قابلیت پروازی وسایل پرنده
رسیدگی به امورحمل و نقل های خاص بوسیله هواپیما
رسیدگی به قراردادهای خرید و اجاره و تعمیر و نگهداری هواپیما ، بالگرد
در بررسی رشتههای کارشناسی و صلاحیت آنها مشابهت هایی در عناوین رشتهها وجود دارد. یا بعنوان مثال کارشناس رسمی دادگستری رشته وسایط نقلیه هوایی با رشته هوا فضا بعضاً مشابهت هایی در نام و یا صلاحیتها دارند در مورد رشتههای دیگر که به موقع به آنها اشاره کردیم. یا بعضاً میبینیم کارشناسان رسمی دادگستری یا کارشناسان رسمی مرکز امور مشاوران وکلا و کارشناسان رسمی قوه قضاییه تفاوتهایی در عنوانهای کارشناسی دارند که به نظر من در این حوزه بیشتر با پرداختن به صلاحیتهایی که در دفترچه کارشناسان هست باید نسبت به ارجاع کار کارشناسی به آنها اقدام بشود در صورتی که به این موضوع دقت نکنیم و فقط با عنوان کارشناسی کار ارجاع شود در بسیاری از موارد ملاحظه می شود که کارشناس اصلا صلاحیت موضوع نداشته و حوزه فعالیتش بدلیل صلاحیت تخصصی که دارد متفاوت با موضوع نیاز مورد بحث ماست ولی در مورد وسایط نقلیه هوایی چون ما موضوع وسایط دریایی وحمل و نقل زمینی را صحبت کردیم به این موضوع بصورت اشارهای مبسوط می پردازیم تا اینکه تشخیص داده وضعیت کارشناسان این رشته را . این کارشناسان به نسبت صلاحیتهای تخصصی که دریافت میکنند میتوانند سوانح هوایی که مربوط به نواقصی است که اگر در وسیله نقلیه هوایی و هواپیما وجود داشته را شناسایی و اظهار نظر کنند . وسایط نقلیه هوایی تمام وسایط نقلیه ای است فرق ین موضوع با هوا فضا در این است که کلیه وسایط نقلیهای که در هوا به پرواز در میآورند را به آن اشاره می کنند حتی موشکها حتی ماهواره برها را ، ولی وسایط نقلیه هوایی وسایطی هستند برای نقل و انتقال نفر یا کالا از آنها استفاده می شود یعنی باید سرنشین داشته باشد و هواپیما، هلیکوپتر، هواپیماهای sessma یا خصوصی ، هواپیماهای باری و هلیکوپترها تمام وسایطی که بعنوان وسایط نقلیه هوایی به آن اشاره میشود جزء صلاحیتهای این رشته هستند و سوانحی که برای آنها اتفاق می افتد با اظهارنظر کارشناس این رشته به آن رسیدگی میذشود. اختلالاتی که بحث هواشناسی و هوایی بوجود می آید و منجر به آسیب و وسایط نقلیه و برخورد و سوانحات بوجود میذآید جزء صلاحیتهای این رشته است . همچنین بررسی اظهار نظر در خصوص عملکرد صحیح یا ناصحیح سیستمهای آلات دقیق هواپیما است. مستحضرید هواپیما شامل آلات دقیق بسیار زیادی است چه به لحاظ ارتفاع سنجها چه قدرت موتورها چه ابزارهای پیش برنده ، نشانگرهای موتورهای رایانههایی که متصل هستند و امر ناوبری را پیش می برند. تمام این موضوعات و اختلالاتی که در آنها ممکن است اتفاق بیفتد یا آسیبهایی که به آن برسد را کارشناسان رسمی در صورت بروز سانحه در مورد آنها اظهارنظر می کنند و همچنین در صورت داشتن صلاحیت تعیین ارزش وسایط نقلیه هوایی یا خسارات وارد بر آنها بر اثر آسیبهایی که پیش آمده است . به فرض وقتی که یک هواپیمایی به صورت مزایده واگذار می شود یا بین دو شرکت هوایی نقل و انتقال صورت می گیرد تعیین قیمت هواپیما یا هلیکوپتر یا هر وسیله نقلیه هوایی بر عهده کارشناسان این رشته است. همچنین در صورتی که روی باند یا هر مقطعی برای وسیله پرندهای آسیبی وارد بشود و این وسیله پرنده دچار نقص شود خسارت وارد به آن را و تعیین عامل ورود به خسارت وسایط نقلیه هوایی توسط کارشناسان این رشته تعیین می شود.
دستمزد کارشناسان عضو مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده و کانون کارشناسان رسمی دادگستری بر اساس مصوبه حقالزحمه کارشناسی تحت عنوان تعرفه دستمزد کارشناسان رسمی دادگستری توسط قوه قضاییه تصویب و ابلاغ می گردد.
کارشناسان رسمی دادگستری
