هواپیماها به عنوان یکی از مهمترین وسایل حمل و نقل باید دارای استانداردهای باشد که امکان پرواز برای آن صادر شود. خصوصا هواپیماهایی که سن آنها بیشتر شده و یا به دلیلی تعمیر شدهاند باید دارای این گواهینامه پروازی باشند. کارشناس رسمی دادگستری رشته وسائط نقلیه هوایی در این خصوص به ارزیابی هواپیما و ارائه گزارش در خصوص امکان پرواز ارائه مینماید. تمامی آژانسها هواپیمایی ملزم هستند که از هواپیمایی کل کشور پروانه و گواهینامه پرواز دریافت نمایند.
سازمان ایکائو در سطح جهانی اقدام به ارائه گواهینامه جهت پرواز وسایل پرنده غیر نظامی مینماید که استانداردهای ایکائو مورد پذیرش همه کشورهاست و پرواز در آسمان سایر کشورها نیز از طریق داشتن این پروانه امکان پذیر است اما در موارد داخلی دریافت پروانه از هواپیمایی کشور برای پرواز کفایت میکند.
حال در صورتی که اختلافی بین آژانسهای هواپیمایی و شرکت هواپیمایی ایجاد شود کارشناس رسمی دادگستری رشته حمل و نقل و ترابری و کارشناسان ما در حوزه نقلیه هوایی میتوانند با ارزیابی فنی وسایل پرنده اقدام به ارائه گزارش قابلیت پروازی هواپیما نمایند. قابلیت پرواز وسائط پرنده با ارزیابی موتور هواپیما، بدنه، بالها، دم هواپیما، ایلرونها، فلپها، رادار و الویتور، ارابه فرود، ضربه گیر، ترمز، پاور پلنت، ملخها، فایروال، محافظ موتور و سایر اجزای هواپیما بررسی خواهد شد.
البته به جز هواپیماها کارشناسان ما به ارزیابی و ارائه گزارش در خصوص امکان پرواز سایر وسایل پرنده مانند بالگردها و هلی کوپتر، وسایل پرنده نظامی، پرندههای تفریحی، هواپیماهای شخصی و غیره را نیز صادر مینمایند. در مواردی در اثر سقوط هواپیما و وسایل پرنده شایعاتی مبنی بر عدم امکان پرواز ایجاد میشود کارشناسان ما میتوانند به بررسی ادعاهاهای مذکور بپردازند.
بنابراین با توجه به این که معمولا هزینه ارزیابی هواپیماها توسط سازمان ایکائو و غیره نسبتا زیاد است پیشنهاد میشود از کارشناسان متخصص در این حوزه جهت ارزیابی کمک گرفته شود و با توجه به قدیمی بودن اکثر هواپیماها در داخل کشور جهت امنیت بیشتر و پیشگیری از بروز مشکلات این مسئله بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
یکی از موضوعات مهم برای شرکتهای هواپیمایی تامین قطعات و نگهداری و تعمیر هواپیماهاست. البته افرادی که هواپیما، هلی کوپتر و جت شخصی هم دارند با چنین دغدغهای مواجه هستند.
مراکز متعدد تعمیر و نگهداری در داخل و خارج از کشور ایجاد شده است که به انجام خدمات به صاحبان هواپیما میپردازند. شرکت مهندسی تعمیرات هواپیمایی فارسکو، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، در داخل کشور و ترانسپورت کانادا، اداره هوانوردی فدرال آمریکا، هند، چین و آژانس ایمنی هوانوردی اروپا از مراکز مهم تعمیراتی در جهان هستند.
این مراکز باید دارای مجوزهای رسمی و همچنین باید دارای استانداردهای ایکائو باشند. این شرکتها در قبال خدماتی که ارائه میدهند مسئول هستند، هم از لحاظ مدت زمانی که برای تعمیر مشخص میکنند و هم از لحاظ نوع تعمیرات. کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی با توجه به اهمیتی که این موضوع در رسیدگی به اختلافات حول تعمیر و نگهداری وجود دارد به بررسی مسائل این حوزه میپردازد.
تعمیر هواپیما بر اساس ساعت پروازی و میزان کاری که انجام شده است صورت میگیرد نه بر اساس مشکلاتی که برای هواپیماها ایجاد میشود و این دقیقا بر خلاف تعمیرات در سایر ماشینها و موتورهاست. در تعمیرات هواپیما تقریبا تمام سیستمهای آن مورد ارزیابی قرار میگیرد. مهمترین بخش هواپیما موتور است که براساس میزان تیک آف و چرخه پروازی که داشته است مورد تعمیر قرار میگیرد. در هواپیماهای ایرباس، بوئینگ، جنگندهها و بالگردها تعداد فرود و چرخه پروازی بر اساس نوع هواپیما متفاوت است. البته در مورادی نیز اصلاحاتی توسط شرکتهای سازنده اعلام میشود که صاحبان هواپیما ملزم به ایجاد آن هستند و در حوزه تعمیرات قرار میگیرد.
قطعاتی مانند بیچ کرافت، پیپر، سنسور ها، اوکتورها، لاستیکها، ایرکاندیشنها، ملخها، سیستم های برقی و کنترلی، سیستم هیدرولیک، سیستمهای رایانهای، لاواتوری، جت استارتر، شلنگهای ایرکاندیشن، مخازن سوخت، هاوزینگها، پالت دولی و سایر لوزام مهم در هواپیماها مورد بررسی قرار گرفته و تعمیر و یا تعویض میشوند.
معمولا روند تعمیر یک هواپیما بیش از دو ماه طول میکشد و در این مدت مهندسان ابتدا به تعمیر میپردازند و سپس اقدام به تست هواپیما و ارائه تاییدیه صلاحیت پروازی میکنند. تکنسین و مهندسان هواپیما در داخل و خارج از کشور به تحصیل مشغول هستند و برای ایجاد یک شرکت تعمیراتی مجوزهای لازم را اخذ میکنند اما دریافت این مجوزها باعث از بین رفتن احتمال خطای آنها نمیشود.
در بسیاری از موارد مراکز تعمیر و نگهداری به دلیل در اختیار نداشتن قطعات لازم زمان طولانی را صرف تعمیر یک هواپیما میکنند و به دلیل قرارداد تعمیری که با صاحبان هواپیما دارند معمولا اختلافاتی بین آن ها بروز میکند که کارشناس دادگستری وسائط نقلیه هوایی به آن ها رسیدگی میکند.
علاوه بر این گاهی اختلافات بر سر میزان هزینههای تعمیر یک هواپیماست. تعمیر هواپیما هزینههای بسیار زیادی دارد برای مثال اگر بخواهید موتور یک هواپیما را عوض کنید بیش از پانزده میلیون دلار ممکن است هزینه کنید.
از سوی دیگر گاهی تعمیر ساده و عادی هواپیما نیز ممکن است بیش از پانصد هزار دلار خرج داشته باشد. اما اگر بعد از انجام تعمیر بر سر قیمت قطعاتی که برای تعمیرات استفاده شده اختلاف ایجاد شود کارشناس رسمی وسائط نقلیه هوایی اقدام به بررسی قرارداد و همچنین گزارش های تعمیر میکند تا نتیجه را برای حل اختلاف به قاضی ارائه دهد.
اما ممکن است اختلافات در سطح دیگری نیز بروز کنند. فرض کنید بعد از تعمیر یک هواپیما بلافاصله دچار سانحه شود و کارشناسان علت سانحه را نقص فنی ارزیابی کنند. در این موارد شرکت تعمیر و نگهداری باید پاسخگوی مشکل به وجود آمده باشد. اما در صورت بروز اختلاف کارشناس وسائط نقلیه هوایی به بررسی گزارش تایید صلاحیت پروازی، گزارش تعمیر هواپیما و بررسی قطعات مورد استفاده در آن و همچنین بازدید از لاشه هواپیمای سانحه دیده میکند و گزارش خود را به طور مستند به مراجع قضائی ارسال مینماید.
در خصوص هواپیماهای شخصی نیز همین روند اتخاذ میشود. هزینه تعمیر هواپیماهای شخصی چندان زیاد نیست. از آن جا که سیستم این پرنده ها نسبتا ساده است قبل از پرواز توسط مراکز پروازی کنترل میشوند و در صورتی که مشکلی وجود داشته باشد اقدام به تعمیر میکنند. هزینه تعمیر هواپیمای تفریحی و شخصی نیز بسته به نوع تعمیرات مشخص میشود.
بنابراین در صورتی که اختلافی در قراردادهای تعمیر و یا مشکلاتی در خصوص تعمیر هواپیما بروز کند کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی صلاحیت لازم برای بررسی و اظهار نظر در این خصوص را دارد.
بسیاری از شرکتهای هوایی برای افزودن به اعتبار و سرمایه خود اقدام به عقد قراردادهایی برای اجاره هواپیما میکنند. این اجارههای به دلایل مختلف و به شویهای مختلفی صورت میگیرد. از سوی دیگر قیمت بسیار زیاد هواپیماها و وسایل پرنده باعث شده تا انسانها نتوانند به آرزوی دیرینه خود که پرواز به هر آن جا که دوست دارند دست پیدا کنند به همین دلیل بسیاری از افراد اقدام به اجاره هواپیماهای شخصی و یا حتی هواپیماهای بزرگ میکنند.
در این یادداشت کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی به بررسی انواع اجاره هواپیما، هزینه اجاره هواپیما و اختلافاتی که ممکن است در این خصوص بروز کند میپردازد.
اجاره هواپیما توسط شرکتهایی هوایی به چند صورت انجام میشود. اجاره هواپیما به طور کلی بر دو نوع است؛ Wet و Dry. در نوع اول یا اجاره خشک، فرد یا شرکتی که هوپیما و یا بالگرد را اجاره میکند کل هزینههای اجاره را نیز بر عهده میگیرد و در صورت بروز حادثه و مشکلات این چنینی هزینهها و مسئولیت را بر عهده خواهد گرفت. اما در نوع دوم اجاره دهنده بر اساس توافقاتی که صورت میگیرد هزینهها و خسارت احتمالی و غیره بر عهده مالک هواپیماست. در روش اجاره تر شرکت حتما باید دارای مجوزهای لازم و همچنین استانداردهای ایمنی ایکائو باشد اما در نوع خشک ممکن است هواپیما توسط هر کسی به شرکت اجاره داده شود. از مهمترین قراردادهای اجاره تر میتوان به ACMI اشاره کرد.
نوع دیگری از اجاره به نام اجاره به شرط تملیک هم وجود دارد. در این نوع اجاره شرکتها قبل از خرید قطعی هواپیما اقدام به استفاده از آن میکنند که مشخصا اجاره خشک است. در این قراردادها توافقاتی در خصوص میزان اجاره و ارزش هواپیما میشود و شرکت بعد از پایان قرارداد هواپیما را به تملک خود در میآورد. از نظر کارشناس دادگستری وسائط نقلیه هوایی این نوع اجاره برای تامین سرمایه و اعتبار ناوگان هوایی اهمیت بسیار زیادی دارد و روش مناسبی است.
روشهای دیگری مانند خرید اعتباری و یا از طریق تسهیلات فاینانس هم وجود دارد که مورد توجه شرکتهای هواپیمایی است. اما این قراردادها چگونه منعقد میشود؟ آن چه از پیش مشخص است این است که شرکت یا فرد اجاره کننده توانایی خرید هواپیما ندارد پس مسئله مالی برای او بسیار اهمیت دارد و از سوی دیگر فردی که هواپیما را اجاره میدهد قاعدتا سود بیشتری از ارزش هواپیما خواهد برد. به همین دلیل توصیه میشود تا در خرید این هواپیماها و بالگردها برای ایجاد توازن میان امور فوق از کارشناسان حرفهای استفاده شود چرا که ممکن است قرارداد خرید به شرط تملک برای یک شرکت هوایی بیش از سود و ارزش واقعی هواپیما صورت گیرد.
برای مثال فرض کنید ارزش واقعی یک هواپیما بیست میلیون یورو باشد و یک شرکت اقدام به عقد قرارداد اجاره به شرط تملک کند. معمولا بین 10 تا 30 درصد ارزش کلی هواپیما به عنوان پیش پرداخت و یا تضمین باید به مالک پرداخته شود و از سوی دیگر مالک محدودیتهایی برای ساعات پروازی ایجاد میکند که باعث کم شدن درآمد اجاره کننده میشود و از سوی دیگر چون این هواپیماها اغلب دست دوم هستند باید کارشناس رسمی وسائط نقلیه هوایی در خصوص کارآیی و صحت قطعات و تجهیزات هواپیما اظهار نظر کند.
بنابراین کارشناس وسائط نقلیه هوایی به بررسی این قراردادها برای ارائه مشاوره به موجر و مستاجر میپردازند تا بتوانند منافع خود را به بهترین وجه اعمال کنند. از سوی دیگر ممکن است در این قراردادها اختلافاتی بروز کند. برای مثال در صورتی که شرکت بعد از اتمام قرارداد اقدام به واگذاری هواپیما نکند و یا ساعت پروازی که انجام شده است بر اساس قرارداد نباشد چگونه باید قرارداد را تفسیر کرد. در این موراد کارشناس مذکور بر اساس قوانین و همچنین توافقاتی که صورت گرفته است اقدام به مشاوره به افراد و مراجع قضائی برای حل شدن پروندهها میکند.
اما نوع دیگر از اجاره که عمدتا از سوی افراد حقیقی صورت میگیرد اجاره هواپیمای شخصی، جت و هلیکوپتر است. بسیاری از افراد برای انجام مراسمات مختلف و یا برای تفریح اقدام به اجاره هواپیما، جت و هلی کوپتر میکنند. این اجارهها معمولا بر اساس زمانی تقسیم بندی میشوند. اجارههای روزانه، ساعتی، ماهانه و حتی در مورادی به صورت سالانه هم اتفاق میافتد. در اجارههای کوتاه مدت تمامی هزینه پرواز بر عهده مالک است. برای مثال شما وقتی یک هواپیما را برای یک روز اجاره میکنید دیگر نیازی به پرداخت هزینه بیمه و خلبان و غیره ندارید و به معنایی اجاره تر صورت گرفته است. معمولا در این اجاره اختلافی بروز نمیکند مگر این که هواپیما دچار سانحه شود.
اما در اجارههای بلند مدت معمولا تمام هزینهها از بیمه گرفته تا سوخت پروازی و خلبان بر عهده اجاره کننده است. در این قراردادها هم ساعت پروازی مشخص، هزینه تعمیر و غیره هم مشخص شده است اما در صورتی که فردی از پرداخت هزینه تعمیر به دلیل ادعاهایی چون خراب بودن هواپیما اشاره کند، کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی به بررسی صحت ادعا و همچنین مفاد قرارداد میپردازد و نظر نهایی خود را به دادگاه اعلام مینماید.
متاسفانه سوانح هوایی به یک امر معمول و گریز ناپذیر تبدیل شده است. سوانحی چون سقوط، نقص فنی هنگام پرواز و یا سوانحی که هنگام فراز و فرود اتفاق میافتند. همواره پس از بروز چنین سوانحی مباحث زیادی در خصوص علل سقوط و همچنین میزان خسارتهای وارد شده ایجاد میشود. کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی به بررسی این موضوعات میپردازد.
سقوط هواپیما در تهران، در مشهد، یاسوج، اتیوپی، اوکراین و غیره. همیشه این اخبار نگران کننده هستند و افراد زیادی به دنبال چرایی ماجرای سقوط هستند و در مواردی حتی محل سقوط هم مشخص نیست و تیمهای مختلفی برای شناسایی محل سقوط و پیدا کردن هواپیما و بالگرد اعزام میشوند.
اما در کنار اهمیتی که این موضوعات دارد ارزیابی خسارتهای ناشی از یک سانحه و سقوط نیز بعد دیگری از این حوادث است که عمدتا هم مورد توجه اذهان عمومی قرار نمیگیرد اما یک مسئله مهم در سوانح هستند. کارشناس دادگستری وسائط نقلیه هوایی وظیفه ارزیابی میزان خسارت وارده در این موارد همچنین ارزیابی خسارت وارده بر فرودگاهها و سایر تجهیزات هوایی را بر عهده دارد.
علت بروز سوانح هوایی چیست؟ از نظر کارشناس رسمی وسائط نقلیه هوایی حداقل سه دلیل را میتوان در خصوص سقوط یک پرنده ابراز کرد. دلیل اول و شایع نقص فنی هواپیما است. در بسیاری از موراد استفاده از قطعات بی کیفیت و از کار افتادگی بعضی از قطعات مهم هواپیما مانند قطعات کنترلی، ملخها، بیچ کرافت، پیپر، موتور، صفحات رایانهای، جی پی اسها، صفحات الکترونیکی و حتی لاستیکها زمینه سقوط را فراهم میکنند.
دلیل دوم در تغییرات آب و هوایی است. گاهی رعد و برق و صاعقه و باران زمینه اختلال در سیستم کنترلی هواپیما و یا حتی آسیب رسیدن به بدنه هواپیما را فراهم میکند که این موضوع نیز در بیش از سی درصد سوانح هوایی دلیل اصلی بروز حادثه بوده است.
دلیل سوم را باید در فراز و فرود نامناسب دانست. ورود و خروج نامناسب و گاها اشتباه به باندهای پروازی است. احتمالا سانحه برخورد هواپیماها در سال 96 را به خاطر داریم. عدم توجه به هشدارهای برج مراقبت و بی توجهی به علائم ایمنی و ورود غیر مجاز به باند فرود زمینه بروز حوادث زیادی را فراهم کرده است.
در کنار این موراد میتوان به صدها دلیل دیگر که مربوط به خلبان، هواپیما، برج مراقبت و یا ساختار فرودگاه هاست نیز اشاره کرد اما در ادامه به ارزیابی خسارات ناشی از سقوط میپردازیم. جعبه سیاه هواپیما در مواردی که سانحه بسیار شدید باشد علت سقوط را مشخص میکند اما تعیین ارزیابی بر اساس نوع سانحه متفاوت است.
گاهی هواپیما بر فراز آسمان دچار سانحه میشود و در این موراد معمولا تمام سرنشینان و کل هواپیما از بین میرود و خسارت هم بر حسب میزان ارزش هواپیما، افرادی که در آن حضور داشتهاند و اشیائی که در اختیار آنها بوده مشخص میشود. اما در موارد فرود معمولا هم خسارت کمتری به هواپیما و هم به سرنشینان وارد میشود. در این مواقع کارشناس وسائط نقلیه هوایی به ارزیابی هواپیما و همچنین باند فرود میپردازد. این که چه میزان از هواپیما تخریب شدهاست، امکان تعمیر و ساختن هواپیما به چه میزان است و از سوی دیگر خساراتی که باند و فرودگاه وارد شده است مورد ارزیابی قرار میگیرد.
در خصوص هواپیماهای شخصی نیز وضعیت به همین منوال است. اما اگر هواپیما به هیچکدام از این دلایل سقوط نکرده باشد چگونه باید خسارت را ارزیابی و علل حادثه را مشخص نمود؟ برای مثال ممکن است هواپیمای شخصی شما در یک باند پروازی به دلایل نامعلوم دچار سانحه شده باشد و شما اقدام به شکایت از مسئولین آن مقر کنید. در این موارد کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی به بررسی محل حادثه و هواپیما یا جت مذکور میپردازد و میزان و نوع خسارت وارد شده را مشخص میکند.
در مواردی نیز ممکن است دلیل سقوط ناکارآیی قطعهای خاص در هواپیما اعلام شود. فرض کنید که شرکت هواپیمایی یک قطعه مانند ابزار کنترل خود را از شرکتی خریداری کرده است اما از کار افتادن این قطعه باعث قطع شدن ارتباط پروازی و سقوط هواپیما شده است به همین دلیل کارشناس مذکور در ارزیابی خود علاوه بر تعیین میزان خسارت به این مورد هم برای بررسی توسط دادگاه اشاره میکند.ش
وقتی که بیش از پانصد میلیون دلار بابت خرید یک هواپیمای ایرباس پرداخته میشود و یا بیش از یک میلیارد تومان برای خرید هواپیمای شخصی هزینه میشود یا بالگردهای میلیون دلاری وارد کشور میشوند، نیاز است تا تجهیزات و متعلقات و قطعات مصرفی لازم نیز برای آنها تامین شود. چرا که ممکن است به دلیل نبود یک قطعه چند هزار دلاری یک سرمایه چند صد میلیون دلاری کارآیی خود را از دست دهد.
به همین دلیل شرکتهای خصوصی، شرکتهای هوایی و حتی دولت اقدام به عقد قرارداد خرید و فروش تجهیزات و متعلقات هواپیما میکند. کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه هوایی به بررسی خرید و فروش این تجهیزات و همچنین قراردادهایی که ما بین شرکتهای مختلف داخلی و خارجی با مصرف کنندگان منعقد میشود میپردازد.
در هواپیماها از حداقل دو دسته تجهیزات استفاده میشود. نوع اول شامل تجهیزات ایمنی پرواز است که عمدتا در داخل کابین مورد استفاده هستند مانند دستگاههای هوا و تجهیزات کمک رسانی و لوازمی چون آژیر موقعیت نما، بلندگوها، جی پی اسها و رادیو بیکون ها این تجهیزات برای ایمنی بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. دسته اول در هر سفر ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد اما دسته دوم بیشتر برای شرایط اضطراری چون سقوط کاربرد دارند.
این تجهیزات عمدتا در داخل کشور قابل ساخت هستند و بر روی همه هواپیماها هم نصب هستند و امکان جایگزینی آنها به دلیل ساده بودن مدل طراحی همواره فراهم است. آن چه زمینه دردسر و مشکل را برای شرکتهای هوایی ایجاد میکند قطعات مورد استفاده در پرندههاست.
لاستیکها، انواع شلنگهای ایر کاندیشن، لاواتوری، جت استارتر، هاوزینگها، سیستم های هیدرولیک، ابزارهای کنترل، قطعات مصرفی موتور، قطعات الکترونیک، موتور براشلش، ملخها، اسپید کنترل از لوازم مصرفی و قطعات مهم هواپیما هستند که در اثر استهلاک باید تعویض شوند.
برخی از این قطعات در داخل تولید میشوند اما عمده قطعات از طریق واردات تامین میشوند به همین دلیل هم شرکتهای وارد کننده به عنوان واسط بین شرکت هوایی و تولید کننده اقدام به عقد قرارداد تامین تجهیزات میکنند.
کارشناس دادگستری وسائط نقلیه هوایی اقدام به بررسی این قراردادها و همچنین ارزیابی قیمت تجهیزات میکند. قطعات در بازارهای جهانی قیمت مشخصی دارند و از سوی دیگر کیفیت آنها بسیار در خرید و فروش و قیمت گذاری مهم است به همین دلیل هنگام عقد قرارداد باید به این فاکتورها توجه کرد.
کارشناس رسمی وسائط نقلیه هوایی در صورت بروز اختلاف در قراردادهای تامین تجهیزات به بررسی مفاد قراردادها میپردازد. در حال حاضر به دلیل تحریمها تامین قطعات هم بسیار دشوار شده است و اختلافها هم بیشتر شده اند. شرکتهایی تعهد تامین تجهیزات داشتهاند اما توانایی پایبندی به آن ها را ندارند و با شکایت مصرف کنندگان روبرو میشوند.
از سوی دیگر اختلافاتی حول قیمت و کیفیت قطعات به وجود می آید که بار هم کارشناس مذکور از سوی دادگاه موظف به بررسی قطعات و اظهار نظر در خصوص قیمت و کیفیت آنهاست. قطعات تولیدی در صورتی که کیفیت مناسبی نداشته باشند عواقب بسیار زیادی به همراه خواهند داشت. به همین دلیل هم معمولا ارزیابی کارشناس هم در موراد تعیین ارزش و قیمت کاربرد دارد و هم در مواردی که ادعا میشود قطعات مورد استفاده باعث ایجاد اخلال در پرواز و یا حتی سقوط شده است.
به طور کلی کارشناس وسائط نقلیه هوایی ابتدا اقدام به تعیین قیمت تجهیزات مورد نیاز میکند تا از این طریق به برخی اختلافات پایان دهد و یا در مورادی که به هواپیماها خسارت وارد شده است ار این طریق میزان خسارت را مشخص کند.
از سوی دیگر در صورت اختلاف در فرآیند خرید و فروش و یا پس از آن به بررسی تجهیزات مورد معامله میپردازد برای مثال در مورادی گزارش شده است که شرکتی اقدام به خرید لاستیک میکند اما بعد از استفاده و یا حتی بعد از تحویل گرفتن متوجه بی کیفیت بودن آن میشود و اقدام به شکایت میکند. کارشناس مذکور در این موراد به بررسی صحت ادعا میپردازد که قطعه مذکور چند بار مورد استفاده قرار گرفته شده است و به چه میزان دچار استهلاک شده است و این که در قرارداد در خصوص نوع کالا به چه مواردی اشاره شده است.